پروموشن چیست؟ (تعریف، انواع و یک روش ساده برای طراحی)

پروموشن چیست؟ خیلی ها وقتی این کلمه را می شنوند، سریع یاد «تخفیف» می افتند. اما واقعیت این است که پروموشن همیشه تخفیف نیست؛ همان طور که می گویند «هر چیزی که می درخشد طلا نیست»، هر پروموشنی هم از جنس کاهش قیمت نیست.

پروموشن چیست؟ شاید اولین چیزی که به ذهن خیلی ها برسد «تخفیف» باشد، اما واقعیت این است که پروموشن فقط به معنای پایین آوردن قیمت نیست. همان طور که بعضی واژه ها در گفت وگوهای روزمره ما معنای گسترده تری پیدا می کنند، پروموشن هم طیف وسیعی از فعالیت ها را در بر می گیرد. از هدیه های کوچک و پیشنهادات زمان دار گرفته تا مسابقات و بسته های ویژه، همه می توانند زیرمجموعه پروموشن باشند.

تصور کنید وارد یک فروشگاه شده اید و فروشنده به شما می گوید: «اگر همین امروز خرید کنید، یک محصول اضافه رایگان دریافت می کنید.» این پیشنهاد لزوماً تخفیف مستقیم روی قیمت نیست، اما یک پروموشن قدرتمند محسوب می شود که تصمیم شما برای خرید را سریع تر می کند.

در این مقاله قرار است به این پرسش کلیدی پاسخ دهیم که پروموشن چیست و چرا نباید آن را فقط با تخفیف یکی بدانیم. همچنین با انواع پروموشن و یک روش ساده برای طراحی آن آشنا می شوید تا بتوانید فروش یا معرفی محصول خود را هدفمندتر پیش ببرید.

پروموشن یعنی چه؟

پروموشن یک استراتژی بازاریابی است که هدف آن ایجاد تعامل بین فروشنده و خریدار به منظور ترفیع/ترویج فروش از طریق مشوق های خاص می باشد. این استراتژی به کسب وکارها کمک می کند تا مخاطبان خود را نسبت به محصول یا خدمات خود آگاه ساخته و تصویر برند خود را تقویت کنند. پروموشن شامل روش هایی چون تخفیف، جشنواره های فروش و ارسال رایگان است که به افزایش فروش و وفاداری مشتریان کمک می نماید.

اما آیا می دانید تفاوت تبلیغات با پروموشن چیست؟ تبلیغات پیام می دهد، اما پروموشن مشتری را به اقدام و خرید هدایت می کند. در حالی که تبلیغات عمدتاً برای اطلاع رسانی و معرفی برند یا محصول استفاده می شود، پروموشن بر ایجاد انگیزه فوری برای خرید و تعامل مستقیم با مشتریان تمرکز دارد.

انواع رایج پروموشن

حالا که می دانید پروموشن چیست، وقت آن است با انواع پروموشن ها که می توانید آنها را در استراتژی بازاریابی خود استفاده کنید، آشنا شوید:

1. تخفیف/کد (نکته: عادت قیمتی)

تخفیف یکی از مرسوم ترین انواع پروموشن است که با ارائه قیمت پایین تر برای محصول یا خدمت، مشتریان را ترغیب به خرید می کند. این استراتژی معمولاً با استفاده از کد تخفیف یا تخفیف های درصدی در بازه زمانی مشخص اعمال می شود.

مثال: تخفیف های فصلی در فروشگاه های آنلاین مانند «فروش ویژه زمستانه با ۲۰٪ تخفیف روی تمامی محصولات» که مشتریان را به خرید بیشتر ترغیب می کند.

2. باندل/BOGO (بالابردن مبلغ سبد)

این استراتژی شامل ترکیب چند محصول در یک بسته ویژه (باندل) یا ارائه محصولی رایگان در ازای خرید یک محصول است (BOGO). هدف این است که مشتریان بیشتر خرید کنند تا از تخفیف های بیشتر بهره مند شوند.

مثال: «خرید ۲ جفت کفش، جفت سوم رایگان» یا بسته های ویژه مثل «خرید یک کرم ضدآفتاب، دریافت یک لوسیون رایگان».

3. هدیه/سمپل (آشنایی با محصول)

هدیه های رایگان یا نمونه های محصول به مشتریان این امکان را می دهند که بدون ریسک محصول جدید را امتحان کنند. این روش معمولاً برای آشنایی مشتری با ویژگی های یک محصول جدید و جلب اعتماد آنها به کار می رود.

مثال: «خرید هر پک لوازم آرایشی، دریافت یک کرم مرطوب کننده به عنوان هدیه».

4. مسابقه/UGC (تعامل و جذب مخاطب)

مسابقات و استفاده از محتوای تولید شده توسط کاربر (User-Generated Content) می تواند موجب تعامل بیشتر با مخاطبان و جذب مشتریان جدید شود. این پروموشن به کسب وکارها کمک می کند تا با ایجاد رقابت و هیجان، مخاطبان خود را به سمت برند خود جلب کنند.

مثال: «مسابقه عکاسی با محصول، بهترین عکس یک جایزه بزرگ دریافت می کند» یا برگزاری مسابقات در اینستاگرام با هشتگ های خاص.

5. ارجاع/وفاداری (خرید تکراری/CLV)

برنامه های ارجاع و وفاداری به مشتریان انگیزه می دهند تا دوباره از خدمات یا محصولات کسب وکار استفاده کنند. این پروموشن با ارائه پاداش هایی مانند تخفیف ها، امتیازها یا هدایای ویژه به مشتریان وفادار، باعث افزایش Customer Lifetime Value (CLV) می شود.

مثال: «امتیازدهی به مشتریان برای هر خرید، تخفیف های ویژه برای خریدهای بعدی» یا «هر ارجاع به دوستان برای خرید، ۱۰٪ تخفیف در خرید بعدی».

Promotion Mix

Promotion Mix به مجموعه ای از استراتژی های مختلف بازاریابی اطلاق می شود که کسب وکارها برای دستیابی به اهداف تبلیغاتی و جذب مخاطب از آن استفاده می کنند. این ترکیب شامل ابزارهایی مانند Advertising (تبلیغات)، Public Relations (روابط عمومی)، Direct Marketing (بازاریابی مستقیم)، Personal Selling (فروش شخصی) و Sales Promotion (ترویج فروش) است. 

در این میان، Sales Promotion چیست؟ این استراتژی به تکنیک هایی گفته می شود که با هدف ترغیب مشتری به خرید سریع تر و افزایش فروش در کوتاه مدت به کار می رود. در کنار ابزارهای دیگر مانند تبلیغات برای ایجاد آگاهی از برند و روابط عمومی برای ایجاد اعتماد، Sales Promotion به عنوان یک بخش کلیدی در Promotion Mix عمل کرده و با تحریک مشتریان به اقدام فوری، به کسب وکارها کمک می کند تا فروش خود را افزایش داده و مشتریان جدیدی جذب کنند. 

چطور یک پروموشن طراحی کنیم؟

برای طراحی یک پروموشن مؤثر، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. هدف و KPI: اولین گام در طراحی پروموشن، تعیین هدف اصلی و انتخاب KPI مناسب است. برای مثال، هدف می تواند افزایش نرخ تبدیل (CR) یا افزایش متوسط مبلغ سبد خرید (AOV) باشد. از شاخص هایی مانند Redeem Rate (نرخ استفاده از پروموشن) برای اندازه گیری موفقیت استفاده کنید.
2. مخاطب و کانال: شناسایی مخاطب هدف و انتخاب کانال مناسب برای پروموشن بسیار حیاتی است. برای مثال، آیا می خواهید پروموشن دیجیتال (مثل شبکه های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ) یا پروموشن فروشگاهی (مثل تخفیف های حضوری) انجام دهید؟
3. مکانیک پروموشن: در این مرحله، تصمیم بگیرید که پلن پروموشن شما به چه شکل باشد. برای این کار می توانید از ۴–۵ مدل ساده استفاده کنید:

• تخفیف/کد: ارائه تخفیف درصدی یا مبلغی با استفاده از کد تخفیف برای جذب مشتریان.
• باندل/BOGO: پیشنهادات بسته ای یا خرید یکی، دریافت یکی رایگان (2+1) برای افزایش سبد خرید.
• هدیه/سمپل: ارائه هدیه رایگان یا نمونه های محصول برای آشنایی بیشتر مشتری با برند.
• مسابقه/UGC: برگزاری مسابقات یا استفاده از محتوای تولیدی کاربران (UGC) برای افزایش تعامل و جذب مشتریان جدید.
• ارجاع/وفاداری: ارائه پاداش به مشتریان برای ارجاع دوستان یا برنامه های وفاداری برای ترغیب به خرید مکرر.

1. پیام، قانون و زمان بندی: پیام پروموشن باید واضح، جذاب و محدود به قوانین خاص باشد. همچنین، زمان بندی پروموشن نقش مهمی در موفقیت آن دارد. باید زمان مشخصی را برای استفاده از پروموشن تعیین کنید.
2. سنجش و ارزیابی: از ابزارهایی مثل UTM برای لینک های دیجیتال یا کدهای اختصاصی برای فروشگاه ها استفاده کنید تا عملکرد پروموشن را بررسی کرده و قبل و بعد از اجرای آن را مقایسه کنید.

برای مثال:  یک فروشگاه آنلاین لباس در پایان فصل تابستان، یک پروموشن باندل 2+1 راه اندازی می کند. در این پروموشن، مشتریان برای خرید دو تیشرت از مجموعه تابستانی، یک تیشرت دیگر به صورت رایگان دریافت می کنند. هدف این استراتژی افزایش میانگین مبلغ سبد خرید (AOV) است. مشتریان با این پروموشن تمایل بیشتری به خرید تعداد بیشتر لباس دارند و در عین حال از یک تخفیف ویژه بهره مند می شوند. این پیشنهاد در شبکه های اجتماعی و از طریق ایمیل مارکتینگ به مخاطبان هدف ارسال می شود تا حداکثر تعامل و فروش را به دنبال داشته باشد.

سوالات متداول کوتاه

• آیا پروموشن الزاما به معنای تخفیف است؟

خیر، پروموشن فقط به تخفیف محدود نمی شود. می تواند شامل هدایای رایگان، باندل ها، مسابقات و ارجاع باشد که هدف همه آنها افزایش تعامل و ترغیب به خرید است.

• چه زمانی باندل ها (پکیج های ترکیبی) بهتر از تخفیف ها هستند؟

باندل زمانی بهتر است که هدف شما افزایش میانگین مبلغ سبد خرید (AOV) باشد. این روش مشتریان را ترغیب می کند که بیشتر خرید کنند تا از پیشنهادهای ویژه بهره مند شوند.

• فروشگاهی یا دیجیتال؟ کدام یک برای کسب وکار من مناسب تر است؟

انتخاب میان فروشگاهی یا دیجیتال بستگی به مخاطب هدف و نوع پروموشن دارد. برای فروشگاه های فیزیکی، تخفیف های حضوری یا هدایای رایگان موثرتر است، اما برای فروش آنلاین، کدهای تخفیف و کمپین های ایمیلی موفق تر عمل می کنند.

• چطور بفهمم که کمپین تبلیغاتی من موفق بوده است؟

برای ارزیابی موفقیت پروموشن، از KPIهایی مانند Redeem Rate، افزایش نرخ تبدیل (CR) یا میانگین مبلغ سبد خرید (AOV) استفاده کنید. ابزارهایی مثل UTM و کدهای اختصاصی به شما کمک می کنند تا این شاخص ها را پیگیری کنید.

• آیا اجرای یک کمپین تبلیغاتی می تواند به برند آسیب بزند؟

اگر پروموشن ها به طور مداوم با تخفیف های زیاد برگزار شوند، می تواند به تصویر برند آسیب بزنند. بهتر است از پروموشن های متنوع و هدفمند استفاده کنید تا برند شما تنها به تخفیف ها وابسته نباشد.

جمع بندی

پروموشن به فعالیت هایی اطلاق می شود که برای جلب توجه مشتریان، افزایش فروش یا تقویت برند در یک بازه زمانی خاص انجام می شود. طراحی یک پروموشن موفق می تواند به رشد کسب وکار شما و افزایش فروش کمک کند. با انتخاب هدف دقیق، کانال مناسب و مکانیک های جذاب، می توانید تاثیرگذاری زیادی بر مخاطب خود بگذارید. اگر هنوز مطمئن نیستید که کدام استراتژی برای کسب وکار شما مناسب است، می توانید با ما در مشاوره رایگان تماس بگیرید یا چک لیست طراحی پروموشن را دانلود کنید تا قدم های بعدی را به درستی بردارید.