تبلیغات مانند هر گفتمان دیگری تاریخچه خودش را دارد. این تاریخچه هم به مفاهیم دیگر گره خورده است و از آن‌ها جدا نیست. این تاریخچه شامل اتفاقات و روند تکاملی است که پس از گذشت دوره‌ها و عصرهای گوناگون، آن را به شکل امروزیش مبدل کرده است.
مهم‌ترینِ این دوره‌ها شامل:
• عصر چاپ
• عصر ظهور آژانس‌های تبلیغاتی
• عصر مطالعات علمی
• انقلاب خلاقیت در تبلیغات
• دوران مسئولیت‌پذیری و ترویج یکپارچگی در پیام‌های تبلیغاتی
تاریخچه نخستین گونه از تبلیغات
طبق ادعای مک‌دونالد و اسکات، نخستین گونه تبلیغات همان چیزی بوده است که امروزه «تبلیغات محیطی» نامیده می‌شود. باستان‌شناسان در حفاری‌های خود از تمدن‌‌های باستانی نظیر مصر، بین‌النهرین و یونان، تابلوهایی را یافته‌اند که وجود نمادهایی در آن گویای این موضوع بوده است که بازرگانان تمایل داشتند به اجتماع اطراف خود بگویند که چه چیزی را می‌توانند با چه قیمتی بخرند.
وقوع انقلاب صنعتی بین سال‌های ۱۷۳۰ تا ۱۸۳۰ در افزایش فعالیت‌‌های تبلیغاتی بسیار مؤثر بود. بخشی از این افزایش رامی‌توان ناشی از گستردگی رشته‌های شغلی در مقیاس کلان دانست که به شکلی فزاینده نیاز داشتند که مصرف‌کنندگان را از در دسترس بودن کالا و خدمات خود آگاه کنند؛ زیرا دیگر مردم به طور مستقیم در تولید این محصولات نقشی نداشتند.
از سوی دیگر،انقلاب صنعتی مقیاس تولید را به نحو شگرفی افزایش داده بود و این امر تولیدکنندگان را وادار ساخته بود تا محصولات خود را با تبلیغات به فروش برسانند. در نتیجه، بازارهای محلی به بازارهای منطقه‌ای و در نهایت جهانی تبدیل شدند.
هم‌چنین انقلاب صنعتی نشان‌دهنده‌ی نقش محوری تبلیغات به عنوان روان‌کننده‌ی ضروری ترافیک اقتصادی است. بدون تبلیغ، از وجود بسیاری از محصولات و خدمات آگاه نمی‌شویم و مصرف کاهش می‌یابد؛ در نتیجه سبب کند شدن روند تولید می‌شود.
تبلیغات و سه کارکرد اصلی آن
- نخستین کارکرد تبلیغات، تسهیل رقابت بین شرکت‌ها است. تبلیغات شرکت‌ها را قادر می‌سازد که با سرعت و کارایی بیشتری با مصرف‌کنندگان ارتباط برقرار کنند؛ بنا بر این در رقابت بین شرکت‌ها برای جلب توجه مصرف‌کنندگان و نیز جذب اولویت‌ها، انتخاب و منابع مالی آن‌ها نقش مهمی دارد.
- دوم اینکه تبلیغات اولین و شاید تنها وسیله‌ای است که شرکت‌ها برای آگاه‌سازی مصرف‌کنندگان از تولیداتشان به کار می‌گیرند. اگر شرکتی محصولی راکه از لحاظ کیفیت با محصول رقیب برابری می‌کند را با قیمت کمتری ارائه دهد، باید مصرف‌کننده را از این مسئله باخبر سازد و تبلیغات کلید دستیابی به این هدف است.
- کارکرد سوم این است که تبلیغات به یکی از کسب و کارهای پررونق تبدیل شده است و انتظار می‌رود که در طی سال‌های پیش رو وسیع‌تر شود و به سمت تکامل بیشتری پیش برود. هم‌چنین صنعت تبلیغات از دیرباز تا به امروز نقش مهمی در اشتغال‌زایی و استخدام نیروی انسانی داشته است.تعداد کارمندانی که در صنایع مرتبط با تبلیغات استخدام می‌شوند، از سال ۲۰۰۰ به بعد، به بیش از سیصدهزار نفر در سال رسیده است.
تبلیغات، نمودی از آگاهی و سرعت
تبلیغات به شکل امروزی سن زیادی ندارد؛ این درحالی است که تبلیغات نوین از عصر چاپ آغاز شده‌است و این خود یکی از دلایل حائز اهمیت در رابطه با پیوند تبلیغات با افزایش سطح آگاهی عموم جامعه بوده است. در واقع تبلیغات، زمانی که دسترسی به آگاهی و هنر دیگر تنها مختص طبقات ممتاز جامعه نبود، زاده شده است، زیرا در عصر چاپ، کتاب در دسترس عموم جامعه قرار گرفت.
امروزه به وجود آمدن تبلیغات چنین شکلی را مدیون افزایش آگاهی انسان‌ها هستیم، علاوه بر آن و به همان اندازه نیز مدیون سریع‌ترشدن جریانات در جهان امروز هستیم؛ سرعتی که گاه به نفع انسان و آگاهی است و گاه به ضرر آن‌ها.
تبلیغات امروزی و نوین، بازتابی از گذشته
تبلیغات عصر حاضر، ذهنیت جوان و پویایی در ذهن مخاطبان خود ایجاد می‌کنند، این در حالی است که تبلیغات سن بالایی دارند و به نسبت پیر هستند زیرا چندین قرن از زمان به وجود آمدنشان می‌گذرد و به قولی تجربه زیادی دارد و چندین پیرهن پاره کرده است؛ با این همه و با گذر زمان هم‌چنان مملو از روش‌های خلاقانه و ایده‌های نوین هستند. آیا تبلیغات آینده درخشانی دارد؟ پاسخ این پرسش بستگی به نوع و شکل آگاهی انسان‌ها در آن زمان دارد.
نظر شما چیست؟ آیا تبلیغات امروزی می‌توانند باز هم دچار تغییر و تحولات چشمگیری شوند؟
اگر شما هم به دنبال ایجاد تغییر و تکامل هستید، با آزانس تبلیغاتی کروشه در تماس باشید!
منبع:
کتاب روان‌شناسی تبلیغات – نویسنده: باب ام.فنیس
تصویر: آمازون
2 پاسخ
از دید خوب و جالبی بررسی شده که خوندنش جذاب بود!
سلام. ممنون از توجهتون