این بخش در ادامه قسمت قبلی است.
پلینی، فیلسوف و نویسندهی مشهور رومی، در کتاب تاریخ طبیعی به مسابقهای بین دو نقاش معروف قرن پنجم پیش از میلاد، زئوکسیس و پارهاسیوس، اشاره کرده است که در آن میبایست هر کدام مهارت هر چه بیشتر خود را نقاشی نشان دهند. زئوکسیس خوشههای انگور را چنان واقعی و مانند میوهی اصلی نقاشی کرده بود که پرندگان برای نوک زدن به آن نزدیک شدند. سپس پارهاسیوس از زئوکسیس خواست که که او پرده را از نقاشی پارهاسیوس کنار بزند تا بتواند آنچه را که وی در تابلو کشیده، ببیند. هنگامی که زئوکسیس فهمید این پرده را پارهاسیوس نقاشی کرده، با اینکه نقاشی خودش پرندگان را فریب داده بود، شکست در مسابقه را پذیرفت زیرا پارهاسیوس توانسته بود هنرمندی دیگر را به اشتباه بیندازد.
این داستان روش توهمزای فریب تصویری را آشکار میکند. حس بینایی انسان با تصویرهای دو بعدی که عمق دارند، فریب میخورد. ثابت شده که ترفند اجرای فریب بینایی که با نقاشی سعی در نمایش سه بعد و آفرینش تصویری غیر واقعی دارد، نزد مردم از محبوبیت بسیاری برخوردار است.
ترفند اصلی در این روش گذاشتن سایههای حقیقی و درست به منظور ایجاد عمقی است که چشم در یک شکل سه بعدی میبیند. نمایش عمق یکی از اولین روشهای به کار رفته در سینمای ابتدایی بوده است. گفته میشود در سال ۱۸۹۵ میلادی هنگامی که برادران لومیر ورود یک قطار را بر پردهای بزرگ در سالن نمایش پاریس به اکران درآوردند، تماشاگران از دیدن قطاری که به سویشان میآمد به قدری وحشتزده شده بودند که سراسیمه با جیغ و فریاد به پشت سالن میدویدند.
این روش بارها در نقاشی غیرجدی (کمیک) و به خصوص کارتون (پویانمایی) به کار رفته است. در صحنهای از کارتون گرگ کایوت و فاخته، گرگ بدجنس برای به دام انداختن فاخته بر دیوارهی صخرهها تونلی نقاشی میکند و نیشخند میزند ولی فاخته که به سرعت باد در حرکت است میپ ـ میپ میکند و از تونل میگذرد. در حالیکه گرگ با حیرت نقاشی خود را امتحان میکند از بالا صخرهای به سویش میآید و او را به یک سطح صاف تبدیل میکند.
تبلیغات همیشه در فضای باز اسیر چهارچوب تصویر دو بعدی کسلکننده است و بهترین کار سه بعدی کردن تصویر و خیالآفرینی در بیننده است. با این کار تصویر به اندازهای حقیقی به نظر میرسد که هر کس در حالت سردرگمی وادار به برگرداندن نگاه دوبارهی خود به پیام تبلیغات میشود.
نقاشی از مدل جدید اسمارت فورفور در یکی از میدانهای پررفت و آمد این فکر را پدید آورده که خودرو خیابانهای شهر را به تسخیر درآورده است.
آگهیدهنده: دایملر کرایسلر شرکت تبلیغاتی: اسپرینگر اند جاکوبی آلمان ۲۰۰۴
استفاده از یک جملهی کوتاه به طرز باورنکردنی جادار بر سایهبان خودروها، مردم را تشویق به نگاه دوباره در نوع چیدمان داخل خودروی هوشمند کرده است.
آگهیدهنده: دایملر کرایسلر شرکت تبلیغاتی: اسپرینگر اند جاکوبی آلمان ۲۰۰۴
در تبلیغات فروشگاهی چنین وانمود شده است که حیوانات خانگی برای دسترسی به غذای مورد علاقهشان دست به کارهای غیرعادی میزنند.
آگهیدهنده: پورینا شرکت تبلیغاتی: مک کان ـ اریکسون برزیل ۲۰۰۴
مدلهای جدید کیفهای زنانه فوچینی بر کیسههای پلاستیکی شفاف چاپ شدند و چنین به نظر میآمد که هر خانمی که از فروشگاه بیرون میآید یک کیف خریده است.
آگهیدهنده: فوچینی شرکت تبلیغاتی: ژوپیتر دراوینگ روم آفریقای جنوبی ۲۰۰۲
در ظاهر، مردی که تابلوی اعلام دورو را حمل میکند، خود قربانی مین زمینی است. با این ترفند باعث جلب توجه مردم و کمک مالی آنها به این موضوع میشود.
آگهیدهنده: ابتکار آلمان برای ممنوعسازی استفاده از مینهای زمینی شرکت تبلیغاتی: شولز اند فرندز آلمان ۲۰۰۴
برچسبهایی به صورت پیام غافلگیرکننده بر پنجرهها، دیوارها و پیادهروها اضافه شدند تا خبر پخش سریال تلویزیونی ایکس فایلز را (که دربارهی تهاجم ناگهانی موجودات ناشناس کهکشان است) از کانال اس اس بی۲ آفریقای جنوبی بدهند.
آگهیدهنده: کانال اس ای بی۲ شرکت تبلیغاتی: تی بی دبلیو ای/ هانت لاسکاریس آفریقای جنوبی ۲۰۰۴
هر کس با نزدیک شدن به خودرو فکر میکرد اعلامیهای را زیر برف پاککن او گذاشتهاند. این اعلامیهها در حالیکه تصویری به صورت برعکس چاپ شده و بسیار ناراحتکننده از برخورد یک بچه با خودرو را نشان میداد، بر روی شیشههای جلویی خودروهای پارک شده در نزدیکی مدرسهها گذاشته شد تا نتیجهی سرعت بیش از حد را گویاتر نشان دهد.
آگهیدهنده: محیط زیست وایکاتو شرکت تبلیغاتی: کولنسو بی بی دی اُ نیوزلند ۲۰۰۴
برگرفته از کتاب تبلیغات مرده است، زنده باد تبلیغات نوشتهی تام همپ، ترجمهی آرمیته آواک قهرمانی