سه گام اساسی در محاسبه بازگشت سرمایه در بازاریابی محتوا

مفهوم Investment On Return یا همان ROI برای بازاریابی محتوایی چیست؟

خانم Fleischer Julie مدیر ارشد داده، رسانه و محتوا در شرکت Kraft و استاد دانشکده MBA در دانشگاه نورتوسترن در توییترشون نوشتن: ROI

بازاریابی محتوایی چهار برابر بازاریابی سنتی هست

سوالی که پیش میاد اینه که چطور میشه ROI رو برای محتوا محاسبه کرد؟ و آیا این کار درستی هست؟ برای محاسبه ROI در یک کمپین تبلیغاتی از فرمول زیر استفاده میشه که البته در مورد محتوا فرایند سهل ممتنعی هست

از همین فرمول هم برای محاسبه ROI محتوا استفاده میشه اما مشکل اینه که هر پارامتر رو دقیقا چطور حساب کنیم؟ اگر عدد دقیق cost رو هم داشته باشید چطور میتونید به gain حاصل از محتوا در کوتاه مدت پی ببرید؟!

 سه گام اساسی در محاسبه ROI محتوا

۱.Cost Content

هزینه ای که برای تولید محتوا پرداخته کرده اید، چقدره؟یک بار به پروسه تولید هر قطعه محتوایی که میسازید، دقت کنید. شما یا محتوا را Create میکنید. (تولید از صفر ) کاری شبیه نوشتن یک کتاب/مقاله پژوهشی. نوشتن یک فیلم نامه Curate میکنید. مشابه روندی که در تالیف و تدوین یک کتاب اتفاق میافته / مقاله مروری. تبدیل یک رمان به یک فیلمنامه به نظر شما تولید از صفر سخت تره یا نوشتن از طریق جمع آوری ،پالایش و بازنویسی محتوایی که از قبل موجود بوده؟ همین ابتدا اگر به این دو حالت فکر کنید، متوجه میشید که تخمین دقیق هزینه تولید کار راحتی نیست.

اینجاست که پی به صحبت دراکر میبریم که وقتی اندازه گیری سخت هست، مدیریت و بهبود هم سخت میشه. اما مجبوریم با این واقعیت روبرو بشیم که دانش و ابزارهای بشری در ارزش گذاری خیلی از چیزها هنوز محدودیت های زیادی داره. ( دو پست وبلاگ که تعداد کارکترهاش دقیقا یکسان هست، ارزش یکسانی نخواهند داشت، حتی اگر هردو توسط یک نویسنده تهیه شده باشند و با کیفیت یکسانی نوشته شده باشند. پارامتر ارزش گذاری شما چیه؟)

به خاطر همین محدودیتها، بشر همیشه دست به ساده سازی زده: اگر سری به شرکتهای تولید محتوا بزنید و تعرفه ها رو بررسی کنید، خواهید دید که هزینه ای که در ازای یک قطعه محتوای وبلاگ از شما دریافت میشه، با در نظر گرفتن تعداد کارکترها، خطوط یا صفحه هست و به ندرت دیده میشه که میزان اثر بخشی رو بررسی کنند. با این حال میشه دقیق تر شد، برای مثال چندتا پارامتر دیگه رو میشه دخیل کرد:
هزینه تولید اولیه؟ هزینه کپی رایتر ؟ هزینه گرافیست ؟ هزینه مدیر پروژه؟ میزان زمان صرف شده؟ ( شامل زمانی که صرف تولید شده، زمانی که صرف بازبینی و ویرایش شده )

۲.Content Utilization

Decisions Sirius در یکی از مقالههای سال ۲۰۱۳ اش آورده که:

۶۰ تا ۷۰ %محتوایی که تولید میشه هرگز دیده نمیشه! این یعنی ROI منفی !

چقدر احتمال میدیم که محتوایی که تولید میکنیم، مستقیم به زباله دانی خواهد پیوست؟ چطور بفهمیم که محتوایی که تولید کردیم استفاده شده؟ بعد از این که محتوایی رو نشر دادیم با Track کردن، پی خواهیم برد که اصلا دیده شده؟ چند بار دیده شده؟ چند ثانیه یا دقیقه کاربر برای خونده شدن پست وقت گذاشته؟ اگر لینک داخل متن گذاشتید ایا کلیک کرده و بعد از کلیک کردن به مقصدی که شما داشتین رسیده یا نه؟

سوال مهمتر این هست که، وقتی محتوایی که تولید کردید، استفاده هم شد، بعد از استفاده شدن توسط کاربرهای هدف، چه چیزی عاید شما میشه؟ صرف اینکه پست وبلاگ شما ۱۰۰۰ بار خوانده شده و حتی کاربرها پای اون کامنتهای مثبتی هم گذاشتن برای شما کافیه؟ لذت بردن کاربر هدف شماست؟ یا بیشتر از اینها؟
اگر شما وبلاگ نویس باشید شاید جواب مثبت باشه. اما ا گر هدف اینه که به کمک محتوا بازاریابی کنید، مسلما نه .
پس باید در گام بعدی اثر گذاری رو حساب کنید. در نهایت این شما (کارفرمای شما)هستید که پارامترهای اثر بخشی/ عملکرد رو تعریف می کنید. ممکنه صرف کلیک خوردن برای شما کافی باشه و از طرفی برای فردی دیگه محتوایی که منجر به یک بار فروش شده اثر بخش تلقی نشه!

۳. Performance Content

میزان عملکرد/اثربخشی محتوای که استفاده شده، چقدر هست؟

در پاسخ به این سوال بیشتر تولید کننده ها از یک سری پارامتر مشخص شامل موارد زیر استفاده میکنند:
• تعداد دفعات دیده شدن
• تعداد دفعاتی که محتوا به اشتراک گذاشته میشه توسط سایرین shares social / views page
• تعداد کلیک ها clicks ( شما لینک پست وبلاگ رو در کانال تلگرام میذارید و بعد از اونجا تعداد کلیک ها رو حساب می کنید، که چند بار افراد روی لینک کلیک کردن، یا Action To Call رو که در انتهای برخی پستها گذاشتید رو مانیتور میکنید که چند بار کلیک شده)

ایجاد ترافیک کار سختی نیست، هنر اینه که کاربر رو با محتوا درگیر کنیم و به هدف نهاییمون برسیم

پس باید از این سه تا پارامتر فراتر بریم، و میزان درگیر شدن کاربر با محتوا (rates engagement )رو هم بررسی کنیم. پرسش مهم بعدی اینه که درگیر شدن منجر به چی میشه؟ فرض کنید که محتوای شما یک ویدئو در فیسبوک باشه که در انتهاش CTA گذاشته شده و از بینندگان می خواد که کلیک کنند و به سایت شما بیان.

فرض کنید پست شما ۲۰ بار به اشتراک گذاشته شده، ۵۰۰۰ بار دیده شده، ۳۵۰۰ کلیک گرفته، ۱۰۰ کامنت گذاشته شده براش. این یعنی به خوبی کاربرها درگیر شدن، اما اگر کوچکترین توجهی به دکمه CTA نداشته باشند، چطور؟ 

در کوتاه مدت این یعنی شما محتوایی تولید کردین که کاربر رو درگیر کرده، ایجاد لذت کرده براش، ۵۰۰۰ نفر با نام شرکت و برند شما آشنا شدن. این اگر هدف شما بوده، پس به هدفتون رسیدین.
اما اگر اثر بخشی محتوا از منظر شما یعنی خرید حتمی، باید در نهایت rates conversion نرخ تبدیل مشتری بالقوه به واقعی رو هم بتونید محاسبه کنید که از اونجا پی به تعداد خرید و در نهایت سود حاصل از خرید بکنید و این عدد رو با عدد حاصل از هزینه در فرمول بالا بگذارید و به ROI برسید.

حساب کردن Gain و سود حاصل از محتوا به میزان زیادی بستگی به پارامترهای شما داره. این که شما در چه برهه زمانی هستید. اگر به تازگی وارد دنیای کسب و کار شدین از محتواتون انتظار نداشته باشید که صد در صد منجر به خرید بشه. در این مرحله محتوای شما به اصطلاح content” dating “stage-early هست. یعنی قرار نیست اصلا در اولین محتواهایی که تولید و توزیع می کنید، مدام از مصرف کنندگان محتواتون بخوایید که از شما خرید کنند، قرار نیست اولین محتواها promotional باشند. فقط قرار هست اعتماد اولیه ایجاد بشه برای بازگشت های بعدی

اگر برای یک شرکت یا حتی یک استارتاپ محتوا تولید می کنید این مفهوم رو جا بندازین که تولید محتوا شبیه سرمایه گذاری در صندوق بازنشستگی هست، سرمایه گذاری تدریجی و مداوم با پولهای کوچک. با این حال همین جمله هم نباید منجر به تحریف ذهنیت شما در مقام تولید کننده محتوا بشه، مدام چشمتون به اعداد و ابزارهایی مثل Analytics Google ، هزینه های تولید محتوا و میزان استفاده و اثربخشی ای که تعریف کردید باشه.

بیمه عمر محتوا رو فراموش نکنید. تولید محتوا سرمایه گذاری هست و بهتره که با کمپین های تبلیغاتی مقایسه نشه ( بخصوص در کوتاه مدت). اینجا شما یک سرمایه گذاری بلند مدت میکنید، در عین حال چشمتون به اعداد باشه و اگر پیشرفت قابل قبولی ندارین به فکر باشید.

اگر محتوای دوست داشتنی شما دیده نمیشه استراتژی رو عوض کنید. هرچیزی که برای شما دوست داشتنی هست الزاما برای دیگران اینطور نیست.

در صورت نیاز به تولید محتوا اختصاصی برای کسب کار خود از فرم مشاوره شرکت دیجیتال مارکتینگ کروشه استفاده کنید تا کارشناسان ما شما را در استراتژی بازاریابی محتوا و کمپین دیجیتال مارکتینگ همراهی کنند